Νέα Πράσινη Συμφωνία - Απάντηση στην Κλιματική Κρίση

1. H κλιματική κρίση συνιστά μείζονα απειλή για το μέλλον της ανθρωπότητας με τις επιπτώσεις να είναι ήδη ορατές και να επιβάλουν μια παγκόσμια κινητοποίηση.

Αύξηση της στάθμης της θάλασσας, τήξη των παγετώνων, ακραίες καιρικές συνθήκες, υπερθέρμανση του πλανήτη.

Θέτουν σε κίνδυνο όλες τις περιοχές, όχι μόνο τις παράκτιες και τις τροπικές από πλημμύρες και ερημοποίηση. Επηρεάζεται όλος ο πλανήτης και φυσικά η χώρα μας. Τα τελευταία χρόνια οι θερινές περίοδοι αρχίζουν νωρίτερα και διαρκούν περισσότερο.

Η κρίση έχει και κοινωνική διάσταση, γιατί πλήττει περισσότερο τους φτωχότερους στην Ευρώπη και στον κόσμο και διευρύνει τις κοινωνικές ανισότητες.

Είναι αναγκαίο οι πολιτικές ηγεσίες να κινητοποιηθούν και όλος ο κόσμος να συνειδητοποιήσει στο σύνολο τους τις δραματικές συνέπειες που θα έχουν στο μέλλον αυτές οι αλλαγές και όχι μόνο να συναινέσει, αλλά να στρατευτεί για την λήψη των αναγκαίων μέτρων αντιμετώπισής της.

Ώστε να έχουμε καθαρό αέρα, καθαρό νερό, καθαρή ενέργεια, καθαρή ποιοτική τροφή για όλους τους πολίτες.

2.Οι σοσιαλιστικές και σοσιαλδημοκρατικές δυνάμεις στην Ευρώπη στηρίζουν την προσπάθεια της Ε.Ε., να σταθεί με αποφασιστικότητα και πρωτοπορία στην αντιμετώπιση της κλιματικής Αλλαγής.

Στηρίζουν την κατεύθυνση της «Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας» (European Green Deal) που στοχεύει στην μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου τουλάχιστον κατά 65% μέχρι το 2030 και την πλήρη μείωση της μέχρι το 2050, σε συνδυασμό με την αξιοποίηση στο 100% των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

Για να φθάσουμε όμως σε αυτό υπάρχουν ορισμένες προϋποθέσεις:

• Να στηριχθεί η εφαρμογή των στόχων από όλες τις Κυβερνήσεις των κρατών μελών.
• Να σταματήσουν οι επιδοτήσεις σε ρυπογόνες δραστηριότητες (55 δις τον χρόνο στην Ευρώπη) που αντιστρατεύονται τον στόχο για κλιματική ουδετερότητα.
• Να μεταφερθούν οι πόροι στην οικολογική μετάβαση της οικονομίας (βιώσιμες μεταφορές, ΑΠΕ, αγρο-οικολογία, εξοικονόμηση ενέργειας). Κάτι που συνεπάγεται άμεσα και δραστικά μέτρα επανακατανομής κα νέας στόχευσης των κοινοτικών πόρων και των κριτηρίων περί κρατικών ενισχύσεων.
• Να σχεδιασθεί εκ νέου πρόγραμμα διασυνδέσεων μεταφορών στην Ευρώπη με έμφαση στις μεταφορές σταθερής τροχιάς και να επιταχυνθούν οι αποφάσεις για χρήση νέων υλικών και προτύπων κατασκευής δημοσίων έργων.
• Να στηριχθούν με συγκεκριμένα μέτρα και πόρους οι περιοχές που θα υποστούν τις συνέπειες της αλλαγής στην ενεργειακή πολιτική. 
• Να υπάρξει σαφής πολιτική και σχέδιο για την μεταλιγνιτική περίοδο, τις περιοχές που θα πληγούν και την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας.

Όλες οι επενδύσεις της Ε.Ε. δημόσιες και ιδιωτικές θα πρέπει να γίνονται με γνώμονα την κλιματική αλλαγή, έτσι ώστε κάθε ευρώ που επενδύεται να εξυπηρετεί βιώσιμα σχέδια και όχι δραστηριότητες επιζήμιες για το περιβάλλον και το κλίμα.

Τέλος πρέπει οι εμπορικές συμφωνίες της Ε.Ε. να είναι συμβατές με την συμφωνία του Παρισιού μέσω υποχρεωτικών διατάξεων. Ώστε να συμβάλλουν στην υλοποίηση των στόχων και στην κλιματική δικαιοσύνη.

3. Κεντρική επιλογή του Κινήματος Αλλαγής είναι όχι μόνο η εφαρμογή των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η χώρα μας για την αντιμετώπιση της Κλιματικής κρίσης, αλλά και η περαιτέρω λήψη ρηξικέλευθων μέτρων πολιτικής σε αυτή την κατεύθυνση.

Η Χώρα μας, θα βρεθεί αντιμέτωπη με τις προκλήσεις της κλιματικής κρισής, ταυτόχρονα με τις προκλήσεις της 4ης τεχνολογικής επανάστασης, χωρίς όμως ουσιαστικά να έχει ακόμη κατοχυρώσει, τις απαραίτητες θεσμικές μεταρρυθμίσεις που διασφαλίζουν την προσέλκυση μακροχρόνιων ιδιωτικών κεφαλαίων και επενδύσεων. Ενώ, παράλληλα, δεν έχει χτίσει τις απαιτούμενες αλλαγές την απαιτούμενη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και ένα ανταγωνιστικό και εξωστρεφές παραγωγικό πρότυπο.

Άρα, οι προκλήσεις είναι πολλαπλές.

Υπάρχει όμως μια απαραίτητη προϋπόθεση:

Ότι η ενεργειακή μετάβαση, οι αλλαγές που απαιτούνται δεν θα αφήσουν κανέναν πολίτη, καμία περιοχή πίσω.

Χρειάζεται ολοκληρωμένο σχέδιο, μέτρα και επί πλέον πόροι (ευρωπαϊκοί και εθνικοί) για την στήριξη των κοινωνικών και οικονομικών δυσκολιών που θα υπάρξουν, ιδιαίτερα σε περιοχές που στηρίζονται σε ορυκτά καύσιμα.

Για την αναζήτηση και ενίσχυση εναλλακτικών δράσεων τοπικής ανάπτυξης και την προετοιμασία των εργαζομένων (διαρκής επαγγελματική κατάρτιση) και των πολιτών για την αξιοποίηση τους.

Τα κράτη-μέλη πρέπει να χρησιμοποιήσουν τη γενική αρχή ο «ρυπαίνων πληρώνει» προκειμένου να συλλέξουν τους απαραίτητους πόρους. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να χρησιμοποιήσουν έσοδα από το Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (βιομηχανικές εγκαταστάσεις, σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής, αεροπορία) ή παράλληλα να φορολογήσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από διεσπαρμένες εστίες π.χ. χρήση πετρελαίου σε μεταφορές και θέρμανση.

4. Προτεραιότητές μας στην εφαρμογή των νέων πολιτικών για το κλίμα και το περιβάλλον είναι επίσης:

Πρώτον: Η εξοικονόμηση ενέργειας με παροχή φορολογικών κινήτρων για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων.

Δεύτερον: Η ενεργειακή μετάβαση με την ενίσχυση διείσδυσης των ΑΠΕ, ώστε να καλύψουν το 60% της ζήτησης στον ηλεκτρισμό ως το 2030 και το 80% ως το 2050.

Η ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών του Αιγαίου, ώστε να κλείσουν οι ακριβές και ρυπογόνες πετρελαϊκές μονάδες, αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο μιας βιώσιμης ενεργειακής μετάβασης. Η Κρήτη συνδέεται με την Αττική το 2023, τα Δωδεκάνησα και τα νησιά του Βορείου Αιγαίου με το ηπειρωτικό Σύστημα το 2026. Τέλος, ως προοδευτικό και πατριωτικό κόμμα θέτουμε τέλος στην ηλεκτρική απομόνωση της Κύπρου.

Η ενεργειακή μετάβαση δεν εξασφαλίζει μόνο την μείωση των ρύπων αλλά και του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας. Με αυτόν τον τρόπο, μειώνεται το κόστος για την παραγωγή και προμήθεια ηλεκτρισμού. Η ενεργειακή φτώχεια θα πρέπει να αντιμετωπιστεί και να επιτραπεί στους πολίτες και στις κοινότητες να παράγουν, να καταναλώνουν, να αποθηκεύουν, να πωλούν και να μοιράζονται τη δική τους ενέργεια.

Τρίτον: η μετάβαση στην αειφόρο κινητικότητα κάτι που σημαίνει μεγαλύτερη αξιοποίηση και επέκταση στη χρήση των τρένων στις μετακινήσεις. Βελτίωση των εναλλακτικών τρόπων μεταφοράς σε εκείνους που μπορούν να ανακουφίσουν την υπερφόρτωση του οδικού δικτύου και να προωθήσουν την εκτροπή της μεταφοράς εµπορευµάτων προς άλλους τρόπους µεταφοράς, πχ από τις οδικές προς τις θαλάσσιες µεταφορές µικρών αποστάσεων, τις σιδηροδροµικές µεταφορές, τις εσωτερικές πλωτές µεταφορές.

Η ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια των οδικών αξόνων έχει αναλώσει μεγάλο ποσοστό πόρων ευρωπαϊκών προγραμμάτων και Ταμείων.

Κάθε κίνηση, κίνηση αναγκαία επανασχεδιασμού, οφείλει να παραδεχθεί ότι υπάρχει στενότητα πόρων και εργαλείων πολιτικής και απαιτείται συνολική λύση ρύθμισης,  με συστήματα ευρωπαϊκών διασυνδέσεων, αστικών και εμπορευματικών μεταφορών, μέσων σταθερής τροχιάς.

Τέταρτον: Η μεταρρύθμιση της αγροτικής πολιτικής με στόχο τις βιώσιμες μεθόδους παραγωγής, την καλύτερη διατροφή, την μείωση της σπατάλης τροφίμων, την διατήρηση της βιοποικιλότητας.

Με τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας στην αγροτική παραγωγή, τον δραστικό περιορισμό των χημικών ζιζανιοκτόνων και λιπασμάτων (με ορίζοντα 10ετίας), την αξιοποίηση της υπολειμματικής βιομάζας και της γεωθερμίας στη γεωργία και κτηνοτροφία.

Με την στήριξη προγραμμάτων αναδάσωσης και διεύρυνσης των πράσινων χώρων για τις πόλεις.

Πέμπτον: Σύσταση νέου ταμείου Χρηματοδότησης των αλλαγών, και την στήριξη προγραμμάτων αναδάσωσης, μέτρων αντιπλημμυρικής προστασίας και διεύρυνσης των πράσινων χώρων για τις πόλεις και τη χρήση νέων υλικών, περισσότερο φιλικών στο περιβάλλον, κύρια για τις παράκτιες περιοχές. Οι επεμβάσεις στις πόλεις και στα δημόσια έργα, αστικά και εθνικά, πρέπει να λάβουν υπόψη νέες συνθήκες που διαμορφώνονται και το οικολογικό αποτύπωμα κάθε δράσης να είναι μετρήσιμο και τεκμηριωμένο.

Οι πόλεις, το εκπαιδευτικό σύστημα, η Αυτοδιοίκηση, οφείλουν να ετοιμαστούν για μεταναστευτικές ροές.

Οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στα Μνημεία της Χώρας πρέπει να προβλεφθούν και να μελετηθούν. Να ληφθούν έγκαιρα, όλα τα αναγκαία μέτρα προστασίας, θέτοντας υψηλά τον στόχο αυτό.

Έκτο: Έμφαση στην κυκλική οικονομία, με την μείωση της πρωτογενούς κατανάλωσης πρώτων υλών και την αύξηση της αποδοτικότητας των πόρων (μέσω των οικολογικών προτύπων σχεδιασμού και της αύξησης της διάρκειας ζωής των προϊόντων).

Έβδομο: Κανόνες Δικαίου και Ρυθμίσεις.

Το ζήτημα είναι πως με τα δεδομένα προβλήματα στο παραγωγικό πρότυπο της Χώρας, χωρίς τραπεζικό σύστημα, να φτάσουμε το τρένο της 4η τεχνολογικής επανάστασης και να αντιμετωπίσουμε αιτίες – που κοστίζουν ακριβά – της κλιματικής κρίσης;

Και πως αυτό το κόστος δεν θα το επωμισθεί πάλι ο πιο αδύναμος, διευρύνοντας τη φτώχεια και την στέρηση ευκαιριών.

Η προοδευτική απάντηση θέλει Κράτος Δικαίου, που μπορεί να σχεδιάσει το αύριο, όχι με όρους «τεχνικούς» αλλά καθαρά πολιτικούς. Το νέο εθνικό σχέδιο για τη Χώρα οφείλει να σταθμίσει κάθε σημείο, επιλέγοντας κάθε φορά λύσεις που δεν επιτρέπουν αποκλεισμούς.